Rozwód nie jest łatwym rozwiązaniem dla każdej ze stron. Niezależnie od stanowiska stwarza problemy, powoduje dużo stresu, a także może generować problemy poboczne. Szczególnie jeśli małżeństwo wychowuje wspólnie dzieci. Typów rozwodów jest kilka, jednym z nich jest rozwód z orzeczeniem winy. Dzisiaj zajmiemy się tematem tego typu rozwodu i opisaniem, jak wygląda taki rozwód i jakie są jego skutki. Ponadto odpowiemy, czy warto wnosić o rozwód z orzeczeniem winy.
Rozwód z orzeczeniem winy – jak wygląda i na co trzeba się przygotować?
Na samym początku należy zastanowić się, czy w ogóle warto wnosić o rozwód z orzeczeniem winy? Drugą kwestią jest analiza skutku, jaki ma orzeczenie winy małżonka. Należy pamiętać, że to na osobie wnioskującej należy dostarczenie dowodów do sprawy, które należy przedstawić przed sądem i które traktują o jednoznacznej winie małżonka. Jeśli wina za rozpad małżeństwa leży po obu stronach to warto rozważyć zasadność składania pozwu o rozwód z orzeczeniem winy. Szczególnie że do oceny sądu pozostają przedstawione w sprawie dowody. Jeśli strona pozwana będzie w stanie udowodnić, że wina rozpadu mąż jest równoważna po obu stronach, zarówno po stronie wnioskującego o rozwód, jak i pozwanego, to w takiej sytuacji sąd może odrzucić wniosek o orzekaniu o winie współmałżonka i ustanowić rozwód bez orzekania o winie.
Sprawy rozwodowe nie należą do łatwych, a w przypadku orzekania o winie zawsze trzeba być przygotowanym na długotrwałą rozprawę, jak i również obnażanie swojej prywatności i szczegółów z pożycia małżeńskiego przed sądem.
Skutek orzeczenia winy współmałżonka
Jeśli już podejmiemy decyzję o złożeniu pozwu o rozwód z orzeczeniem winy, to musimy pamiętać, że niesie to za sobą skutki, a także o tym, że ciężar udowodnienia winy małżonka leży na stronie składającej pozew. Skutkiem orzeczenia o winie współmałżonka będzie na przykład roszczenie alimentacyjne.
Zgodnie z art. 60 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego do alimentacji. Oznacza to stan, w którym małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego, nie ma realnych możliwości na zaspokojenie swoich życiowych potrzeb.
Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.
Chodzi o sytuację, gdy w wyniku rozwiązania małżeństwa sytuacja materialna małżonka niewinnego pogorszyła się w taki sposób, iż mimo tego, że może on własnymi siłami zaspokajać swoje podstawowe potrzeby, bez alimentów, to nie jest w stanie żyć na tak wysokim poziomie jak podczas trwania małżeństwa. Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże, gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu. Chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.
Podkreślić trzeba, że orzeczenie winy współmałżonka w żaden sposób nie wpływa na podział majątku wspólnego.
Rozwód z orzeczeniem winy nie jest łatwy, bo musisz na winę mieć dowody
Jeśli chcesz złożyć pozew rozwodowy z orzekaniem winy, to musisz przygotować się na to, że będziesz zobligowany do dostarczenia dowodów przed sąd, które świadczą o wyłącznej winie małżonka. Wina ta musi mieć uzasadniony wpływ na rozpad pożycia małżeńskiego.
Art. 57 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że „orzekając rozwód sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia”. Przepis ten wprowadza na gruncie kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pojęcie winy, jednak nie precyzuje, jakie zachowania powinniśmy przez to rozumieć. W doktrynie przyjmuje się, że winnym rozpadu związku małżeńskiego jest ten z małżonków, którego zachowanie narusza obowiązki małżeńskie, jest sprzeczne z normami prawnymi, zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami w zakresie, w jakim odnoszą się do wzajemnych relacji między małżonkami. Koniecznym jest, aby zachowania małżonka pozostawały w związku przyczynowo skutkowym z rozpadem małżeństwa (obiektywny wpływ na rozpad związku małżeńskiego).
Najczęściej jako przykłady zawinienia rozpadu małżeństwa podaje się:
- zdradę,
- zatajenie choroby psychicznej,
- porzucenie,
- używanie przemocy,
- inne naganne czy też ubliżające zachowanie wobec współmałżonka.
To co już wielokrotnie wspominaliśmy w tym artykule, każdą okoliczność podaną, jako winę rozpadu małżeństwa należy przed sądem udowodnić.
Jakie dowody mogą być przedstawione w sądzie podczas rozwodu z orzeczeniem winy?
Dowodami na okoliczność winy małżonka mogą być wszystkie dowody możliwe do przeprowadzenia przed sądem. W Kodeksie postępowania cywilnego znajduje się otwarty katalog dowodów, do których strona może się odwołać i są to:
- dokumenty,
- zeznania świadków,
- opinie biegłego,
- oględziny,
- przesłuchania stron,
- fotografie,
- inne środki dowodowe.
Często zdarza się, że nadrzędne znaczenie dla przebiegu postępowania dowodowego mają dokumenty. Ciężar dowodu spoczywa natomiast na stronie, która poprzez przedstawienie danych faktów jako dowód chce przekonać sąd do swoich racji.
Z jednej więc strony, jeszcze przed wytoczeniem powództwa koniecznie należy zastanowić się, jaki materiał dowodowy jesteś gotowy przedstawić sądowi oraz jakimi dowodami może dysponować małżonek.
Czy warto wnosić pozew o rozwód z orzeczeniem winy?
Musisz mieć świadomość, że żądanie orzeczenia winy zwykle oznaczać będzie znacznie dłuższe postępowanie. Sąd, poza wszystkimi innymi okolicznościami będzie musiał przeprowadzić postępowanie dowodowe mające na celu ustalenie, czy i który z małżonków jest winny lub wyłącznie winny rozpadu pożycia małżeńskiego. Zazwyczaj bowiem w przypadku żądania orzeczenia o winie w pozwie, pozwany również żąda orzeczenia o winie drugiej strony. Niezależnie od okoliczności, w takim przypadku sąd musi przeprowadzić wszystkie istotne dla sprawy dowody zgłoszone przez obie strony postępowania.
Decyzja o żądaniu orzeczenia o winie rozpadu związku małżeńskiego to bardzo indywidualna, a często również intymna sprawa. Zawsze warto jednak przeanalizować wszystkie argumenty „za” i „przeciw”.